Tchaikovsky

Pjotr Iljitsj Tchaikovsky (1840-1893) was een beroemd componist uit Rusland. Bepaalde muziekstukken van zijn hand, zoals ‘Het Zwanenmeer’ en ‘De Notenkraker’, zijn al meer dan honderd jaar populair in het Westen. De meningen over deze gecompliceerde en getroebleerde klassieke meester waren en zijn echter verdeeld.

Jonge jaren

Tchaikovsky werd geboren in een groot Russisch gezin. Aanvankelijk zou hij ambtenaar worden in het tsaristische Rusland van die tijd, maar hij bleek echter over muzikaal talent te beschikken. Reeds op jonge leeftijd luisterde hij graag naar werken van Mozart, Donizetti en Bellini. Later werd hij toegelaten tot het conservatorium van Sint Petersburg. Na een aantal jaren les nemen en les geven begon Tchaikovsky met het componeren van zijn eerste werken, die populair werden bij de Russische adel.

Beroemde werken

De componist behaalde zijn grootste successen met het schrijven van muziek voor balletuitvoeringen: ‘Doornroosje’, ‘Het Zwanenmeer’ en De Notenkraker zijn inmiddels niet meer weg te denken uit de geschiedenis van het ballet. De muziek van ‘De Notenkraker’ werd gebruikt voor een mooie animatiefilm. Misschien vond ook jouw kind deze film eindeloos. Bestel dan voor zijn of haar verjaardag bij jeEigenTaart een taart met de figuurtjes uit zijn/haar favoriete film erop.

Tchaikovsky heeft muziek gecomponeerd voor meer dan tien opera’s, waarvan het overgrote deel bewerkingen van Russische romans zijn. Ook componeerde hij zes symfonieën en een groot aantal andere orkestwerken.

Tijdens zijn leven werden deze muziekstukken maar matig populair. In het Westen heerste de opvatting dat zijn werk weinig vernieuwend was vergeleken bij de toenmalige westerse componisten. In Rusland was zijn succes beduidend groter, en in de latere Sovjet-Unie werd Tchaikovsky zelfs op een voetstuk geplaatst: hij werd beschouwd als de grootste Russische componist ooit. Uiteindelijk was de onzekere en neerslachtige Tchaikovsky altijd zijn eigen grootste criticus.

Getroebleerd genie

Tchaikovsky had een emotioneel en heftig karakter. Hij hield niet van andere mensen en had regelmatig last van depressieve aanvallen. Een van de redenen daarvoor zal zijn homoseksuele geaardheid zijn geweest, iets dat in het Rusland van toen absoluut ongepast was. Hij onderhield dertien jaar lang een correspondentie met de rijke weduwe Nadezhda von Meck. Het plotseling beëindigen van deze relatie door Von Meck deed Tchaikovsky in een diepe crisis storten.

De componist overleed in 1893, op 53-jarige leeftijd. Waaraan Tchaikovsky gestorven is kan nog steeds niet met zekerheid worden vastgesteld. De officiële lezing is dat hij overleed aan de gevolgen van cholera. Een andere mogelijkheid is dat hij gedwongen werd om zelfmoord te plegen nadat hij de zoon van een lid van de adel verleid had.